Rozwój mowy dziecka w wieku przedszkolnym

CO WARTO WIEDZIEĆ O ROZWOJU MOWY NASZYCH POCIECH

 TRZYLATEK

 • Rozumie co do niego mówimy, wykonuje proste polecenia

 • Zapytany potrafi podać swoje imię

 • Próbuje wykonywać codzienne czynności wg instrukcji słownych

 • Mówi chętnie, zadaje pytania (nie zawsze jasno sprecyzowane)

 • Komunikuje się za pomocą zdań prostych, kilkuwyrazowych

 • Powinien wypowiadać prawidłowo wszystkie samogłoski i spółgłoski: p, b, m, f, w, t, d, n, l, ś, ź, ć, dź, ń, k, h, j, ł.

Trzylatek ma jeszcze prawo wymawiać spółgłoski dźwięczne z niepełną dźwięcznością,a nawet bezdźwięcznie, np. „fota” zamiast„woda”.Dziecko trzyletnie zaczyna śmielej posługiwać się zdaniami złożonymi

 CZTEROLATEK

 • Zadaje dużo pytań

 • Rozpoznaje i nazywa kolory

 • Pytany odpowiada, co robi

 • Rozumie i wykonuje nasze polecenia, zawierające wyrażenia przyimkowe: pod, na, obok, za.

 • Powinien poprawnie wymawiać głoski: s,z,c,dz,

 • Głoski sz,ż,cz,dż, mogą być wymawiane jako s,z,c,dz

Czterolatek nie powinien zamieniać [t, d] na [k, g] – lub odwrotnie. Spółgłoska  [r] zastępowanajest spółgłoską [l] lub spółgłoską [j].

PIĘCIOLATEK

 • Stosuje wielozdaniowe wypowiedzi, opowiada zdarzenia opisuje przedmioty i ich przeznaczenie, używa różnych przymiotników

 • Pojawia się prawidłowa wymowa głosek: sz,ż,cz,dż,

 • Może wystąpić tzw. hiperpoprawność, tzn. w miejscu głosek: s,z,c,dz pojawiają się sz,ż,cz,dż; np. „szala” zamiast sala, w miejscu l pojawia się r (niekoniecznie); np. „rarka” zamiast lalka

 • Potrafi wyjaśnić znaczenie słów

 • Uwzględnia kolejność zdarzeń

Poprawna wymowaspółgłosek [sz, ż, cz, dż] lub zastępowanie ich spółgłoskami [s, z, c, dz].Poprawna wymowa spółgłoski [r] lub zastępowanie jej spółgłoską [l].

 SZEŚCIOLATEK

 • Wypowiada się poprawnie pod względem artykulacyjnym, fleksyjnym i składniowym

 • Mówi płynnie

 • Zwraca się bezpośrednio do rozmówcy

 • Formułuje dłuższe wypowiedzi

Poprawna wymowa spółgłosek [sz, ż, cz, dż] oraz spółgłoski [r]. Mogą się jeszcze zdarzać pomyłki,   ale powinny być coraz rzadsze.

Wrzesień z innowacją logopedyczną

 We wrześniu rozpoczynam badania mowy naszych wychowanków. Celem badań jest wyłonienie dzieci wymagających opieki logopedycznej. Każdy przedszkolak spotka się ze mną w celu zdiagnozowania mowy i nie tylko. Badanie logopedyczne obejmuje:

• Orientacyjne badanie słuchu fizjologicznego

• Badanie sprawności narządów artykulacyjnych

• Badanie nadawania i rozumienia mowy

• Badanie funkcji połykowej i oddechowej

• Badanie budowy aparatu artykulacyjnego (zgryz, wędzidełko podjęzykowe, podniebienie)

• Badanie słuchu fonematycznego

 W razie potrzeby logopeda kieruje dziecko na dodatkowe badania specjalistyczne (laryngologiczne, ortodontyczne, foniatryczne, psychologiczne).

Jak wygląda badanie?

 Starsze dzieci 4,5,6 letnie spotykają się z logopedą w gabinecie i tam przeprowadzone zostanie badanie, polegające na rozmowie, nazywaniu ilustracji, odpowiadaniu na pytania, zabawie, liczeniu, układaniu puzzli itp.  Badanie przebiega w miłej atmosferze, nie jest dla dzieci bolesne i krępujące.

 Każde dziecko ma wypełnioną kartę badania mowy, która stanowi dokument diagnozujący stan mowy, sprawność narządów artykulacyjnych, słuch, rozumienie poleceń. Po zdiagnozowaniu dzieci zakwalifikowane zostaną na indywidualną terapię logopedyczną. Zajęcia indywidualne rozpoczną się w październiku, po wcześniejszym zapoznaniu rodziców z wynikami badań i wyrażeniu zgody na uczestnictwo dzieci w zajęciach.

Słów kilka o maluchach….

 Kiedy 3 latki przejdą czas adaptacji, nabiorą pewności siebie i poczują się pewnie w nowym otoczeniu możemy zacząć badania. Choć tak naprawdę już od pierwszych dni mamy ze sobą kontakt w czasie codziennych zabaw i zajęć prowadzonych w ramach profilaktyki logopedycznej. Badania maluchów prowadzę w trakcie codziennych czynności, w czasie spontanicznych zabaw w sali lub na powietrzu. Na podstawie sporządzonych notatek diagnozuję mowę dzieci i w zależności od potrzeb po konsultacji z rodzicami i nauczycielami wspomagamy proces rozwoju mowy maluchów.

mgr Magdalena Skibińska

Bibliografia:

·         Cieszyńska J, Korendo M - " Wczesna interwencja logopedyczna"

·         Demel G. - " Minimum logopedyczne nauczyciele przedszkola"

·         Sołtys - Chmielowicz  A- ". Zaburzenia artykulacji teoria i praktyka "

·          Autorski program  - Innowacja logopedyczna - "Język to tancerz jest nad tancerze"